Welke stappen zullen ministers nog zetten om de invloed van Diyanet en andere buitenlandse inmenging te weren?
De Pano-reportage over de Belgische moskeeën heeft niemand verrast. Toch is de verontwaardiging tastbaar bij de Moslimexecutieve, die in persberichten spreekt over een heksenjacht op moslims. De voorbije jaren stellen sommige moslims in dit land dat zij de nieuwe Joden zijn: een boude vergelijking, gespeend van enige empathie of realiteitszin. In België dan nog, waar de vrijheid van religie wordt gegarandeerd. Waar zelfs Diyanet, het Turks ministerie van Religieuze Zaken, in alle vrijheid haat kan preken. Wie jaagt er op wie, vraag ik mij dan af? Een deel van de Turkse gemeenschap in België en Nederland heb ik intussen maar geblokkeerd op sociale media, waar ik ooit dagelijks bedreigingen en intimidaties ontving. Vandaag zijn het er ‘slechts’ een paar per week, maar de kliklijn naar Turkije is nog altijd actief. En nu blijkt dat er dus ook directe kliklijnen met Marokko bestaan.
De voorzitter en woordvoerders n de Moslimexecutieve beschuldigen België van intimidatie en populisme. Ze benadrukken nogmaals dat ze een onafhankelijke instelling zijn, zonder buitenlandse inmenging. Voor 600.000 euro aan subsidies mag je natuurlijk verwachten dat de instelling onafhankelijkheid nastreeft. Als de lange arm van Ankara ooit geamputeerd wordt, dan zal dat toch moeten gebeuren door de Turkse gemeenschap zelf. En niet alleen met een decreet van minister Bart Somers. De Turkse diaspora zal enkel bevrijd worden door haar eigen inspanningen. Al zie ik het nog niet meteen gebeuren.
Het is zoals de politicologe Meryem Kanmaz stelt in de Pano-reportage: het nationalisme en patriottisme van de Turken zit diep ingebakken. Maar het gaat niet enkel om het nationalisme. Het gaat om de actieve aanwezigheid van de politieke islam. Die perkt de vrijheid van meningsuiting van de Turken in België in door middel van intimidatie, sociale controle en druk. Het is jammer en merkwaardig dat de reportagemakers dan ook enkel een Belgische gülenist anoniem aan het woord laten. Dan lijkt het alsof het kiezen is tussen pest en cholera. Het doet pijn te zien dat het Turkije van Atatürk nu de speeltuin is geworden voor islamisten van verschillende strekkingen: gülenisten, AKP’ers, Milli Görüs (een islamitische beweging en zeer actief in West-Europa, opgericht door Necmettin Erbakan, de politieke vader van president Erdogan), Moslimbroeders en nog andere orthodoxe groeperingen die de democratie en de grondwet wereldwijd hekelen. De gülenist in de reportage beschuldigt Diyanet van intimidatie en bedreiging en zegt dat het ‘een staatsinstrument’ is geworden. Merkwaardige opmerking van een gülenist, het is dan ook een staatsinstelling. Fethulla Gülen gelooft namelijk in een onopvallende infiltratie van alle staatsorganen, om zo het seculiere Turkije omver te werpen. Dat deed hij eerst door te collaboreren met de AKP, de partij van Erdogan, voor het tussen hen tot conflict kwam.
Wat had ik ook graag een getuigenis van een seculiere Turk gehoord in de reportage. Over hoe de onderlinge vete tussen Erdogan en Gülen het dagelijks leven van die Turken heeft beïnvloed in Europa en Turkije. Nog nooit heb ik seculiere Turken in een reportage horen praten over de dagelijkse druk die zij ondervinden in de Turkse diaspora.
Welke stappen zal minister Somers, samen met de federale minister van Justitie, nog zetten om de invloed van Diyanet en andere buitenlandse inmenging, in welke vorm dan ook, te weren? De politieke islam is aanwezig in ons land, en ik vrees dat hij hier is om te blijven. Een Belgische islam zonder Diyanet of andere buitenlandse beïnvloedende factoren is een utopie, een idealisme zonder fundament. Er zijn nooit ernstige inspanningen geleverd om een stevig fundament te leggen voor een Belgische islam. Daarvoor moet je imams in België opleiden. Onderwijsboeken in het islamitisch onderwijs moeten aangepast aan onze waarden en normen, waar democratie, gelijke rechten en vrijheden worden gewaarborgd. Waar kinderen gewoon kinderen kunnen zijn.
Onlangs nog ging ik Turkse kruideniers en bakkers leegplunderen, een dagtrip door de diaspora. Voor mij stond een meisje met haar moeder. Het kind was amper tien jaar oud. Ze was gesluierd en droeg een rok boven haar broek. Zelfs mijn moeder, die naast mij stond en honderd gedachtepatronen op één minuut kan afratelen, stond met de mond vol tanden en keek de andere kant uit. Een decreet is niet genoeg, vrees ik.